cg5-3.jpg

گرانی سنجی (ثقل سنجی)

 هدف این شاخه بررسی و بدست آوردن شتاب جاذبه زمین و همچنین بحث درباره ی شکل میدان جاذبه زمین در نقاط مختلف است. با توجه به اینکه میدان جاذبه بستگی به جنس لایه‌ها دارد با این روش می‌توان به تحلیل و بررسی مسائل زمین ساختی مثل تاقدیس‌های زیر زمینی، گنبدها، گسل‌ها و توده‌های نفوذی پرداخت. این روش در بررسی‌های مهندسی جهت تعیین محل حفره‌ها و غارهای انحلالی داخل سنگ‌های آهکی استفاده می شود. این روش مطمئن ترین روش برای اکتشافات نفتی است.

روش گرانی سنجی یکی از قدیمی­ترین روش­های ژئوفیزیکی است که ابتدا برای تشخیص محل مواد معدنی و بعد از آن به عنوان یکی از روش های اصلی در اکتشاف نفت به­ کار گرفته­ شده است.

اساس این روش بر اختلاف در میدان گرانی اندازه ­گیری شده در نقاط مختلف بنا شده است.

1-s2 0-S1367912010001598-gr8

 

 ثقل‌سنجي روشي  است كه در آن يكي از ميدانهاي طبيعي كره زمين را اندازه‌گيري مي نمايند. اين ميدان همان ميدان گرانشي يا جاذبه زمين است.

بطور کلی مطالعات گراني سنجي در دو نوع مقیاس انجام ميشود.

الف) مطالعات کوچک مقیاس: که به منظور مطالعات زمين شناختي در ابعاد وسيع برای تعيين شکل و موقعیت طاقديسها و ناوديسهاي بزرگ، شكل و ضخامت پوسته كره زمين و اين قبيل مطالعات است كه معمولا مقياس چنين مطالعاتي از 1:50000 به كوچك مقياستر خواهد بود. در اين نوع مطالعات ميبايست تقريبا تمامي اثر نيروهاي ياد شده را محاسبه نمود. اکتشاف میادین نفتی، تعیین سطح ایزوستازی، مطالعات تکتونیکی و تعیین ضخامت پوسته زمین هدف اصلی این مطالعات است.

ب) مطالعات بزرگ مقیاس: که به منظور اكتشاف مواد معدني صورت ميگيرد، در اين قبيل مطالعات مقياس از 1:50000 بزرگتر و معمولا 1:20000 ، 1:5000 ، 1:1000 و گاه 1:500 ميباشد. از این روش برای اکتشاف مواد معدنی که یا دارای چگالی زیادتر نسبت به سایر کانیها هستند استفاده میشود و یا برعکس برای اکتشاف کانیهائی که دارای چگالی کمتری نسبت به سایر کانیها هستند استفاده میشود. کانیهای چگالتر مانند کرومیت، اورانیوم، سرب، زونهای مسیو سولفات، باریت، هماتیت و کانیهای کم چگالتر مثل نمک و پتاس و پیکرومریت.

اصول كار در مطالعات گراني سنجي به منظور اكتشافات معدني تعيين مناطقي با چگالي كم يا زياد نسبت به يكديگر در منطقه مورد مطالعه است. براي حصول چنين امري ميبايست اثر كليه نيروهاي موثر بر دستگاه را محاسبه و تفكيك نمود، اين كار كه به تصحيحات گراني سنجي موسوم است ميبايست براي هر يك از ايستگاهها جداگانه محاسبه گردد. با حذف نيروهاي مزاحم و يا اضافه نمودن نيروهاي لازم بر حسب ميلي گال به اعداد اندازه‌گيري شده در هر ايستگاه سرانجام تغييرات نيروي جاذبه بر اثر تغييرات چگالي تشكيلات زمين شناسي در منطقه بدست ميايد.

اصول كار دستگاه گراني سنج يا به بياني گراويمتر بر اصل قانون جاذبه نيوتن استوار است. بطور اختصار ساختمان دستگاه گرانيسنج از يك فنر حساس و يك وزنه كه مجموعا در محفظه اي خالي از هوا و در محيط خلاء قرار گرفته تشكيل شده است. هنگامیکه دستگاه بر روی یک ایستگاه مستقر میشود، وزنه در محیط خلاء در درون دستگاه رها میگردد. در این لحظه تمام اجرام پيرامون وزنه دستگاه طبق قانون نيوتن نيروي جاذبه اي مطابق با فرمول زير بر آن وارد ميسازد:

                                                          F=K.m/r2    

كه در آن F نيروي جاذبه بر حسب نيوتن، m جرم بر حسب كيلو گرم، r فاصله جرم با مركز كره زمين و K ضريب ثابت است.

با اين ترتيب هنگام اندازه‌گيري يك ايستگاه توسط گرانيسنج در واقع برآيند نيروهاي بسياري از قبيل جرم موجود در زير دستگاه، جرم موجود در اطراف ايستگاه و حتي اثر جاذبه كره ماه بر دستگاه (اثر جذر و مد) را اندازه‌گيري مينمائيم. با استفاده از محاسبات رياضي ميتوان اثر هر يك از نيروها را بر وزنه دستگاه گراويمتر محاسبه نمود.

مهمترين نيروهاي موثر بر دستگاه گراويمتر عبارتند از:

1- اثر نيروي جاذبه كره ماه (اثر جذر ومد)

2- فاصله ارتفاعي دستگاه گراويمتر از سطح ژئوئيد يا سطح دريا يا يك ايستگاه مبنا (اثر هواي آزاد)

3- اثر برايند نيروي گريز از مركز و جاذبة زمين (اثر عرض جغرافيايي)

4- اثر جرم موجود يا غير موجود در زير دستگاه (اثر بوگر)

5-  اثر ايزوستازي

6- اثر جرم كوهها و نبود جرم كوهها (دره ها) در اطراف دستگاه گراويمتر (اثر توپوگرافي يا ترين)

7-  اثر خطاي فيزيكي داخل دستگاه مربوط به كشش فنر (اثر دريفت)

به همین منظور روش گرویمتری یکی از ظریفترین، مشکل ترین، حساسترین و چنانچه تمامی پارامترهای مؤثر که در بالا ذکر شد بطور دقیق رعایت گردد، دقیقترین روش ژئوفیزیکی به شمار میرود.

لازم به توضیح است در عملیات گرویمتری نیاز به نقشه برداری دقیق از توپوگرافی و نیز ارتفاع نقاط اندازه گیری در حد کمتر از یک سانتیمتر داریم. امروزه استفاده از GPS های دو فرکانسه میتواند در دقت نقشه برداری عوارض و ایستگاههای گراویتری کمک به سزائی نماید.

نتایج حاصله بصورت نقشه های همتراز چگالی میتواند موقعیت ماده معدنی با وزن مخصوص بالاتر از زمینه و یا برعکس، کمتر از زمینه را نشان دهد.

 

اکتشاف ژئوفیزیک ، دستگاه ژئوفیزیکی ، خرید و فروش معدن، معرفی دستگاه و تجهیزات ژئوفیزیک، ژئوفیزیک آب زیرزمینی، ژئوفیزیک معدن ، ژئوفیزیک نفت ، تجهیزات ژئوفیزیک ، ژئوفیزیک زمینی ، فروش معدن، ژئوفیزیکهوایی ، ژئوفیزیک دریایی ، اکتشاف ژئوفیزیکی معدن، ژئوفیزیک آبیابی ، اکتشاف آب زیرزمینی ، اکتشاف آبهای زیرزمینی ، ژئوفیزیک اکتشافی نفت ، ژئوفیزیک اکتشافی معدن ، ژئوفیزیک اکتشافی آب ، اکتشاف معدن ، اکتشاف نفت ، اکتشاف نفت و گاز ، اکتشاف آبهای زیرزمینی ، اکتشاف ژئوفیزیکی آب ، اکتشاف ژئوفیزیک نفت ، تعیین محل حفر چاه ، ژئوفیزیک مهندسی ، مهندسی ژئوفیزیک ، اکتشاف ژئوفیزیکی سرب ، ژئوفیزیک چاه آب ، اکتشاف ژئوفیزیکی آهن ، اکتشاف ژئوفیزیکی مس ، دستگاه ژئوفیزیکی ، ژئوفیزیک آبهای زیرزمینی ، اکتشاف ژئوفیزیکی آب زیرزمینی، ژئوفیزیک چاه آب زیرزمینی، آب زیرزمینی ، دستگاه ژئوفیزیک ، آبیابی ژئوفیزیک ، آبیابی ژئوفیزیکی ، اکتشاف ژئوفیزیک ، ژئوفیزیک چاه ، ژئوفیزیک آبیابی ، اکتشاف ، ژئوفیزیک ، ژئوفیزیکی ، تجهیزات ژئوفیزیک ، آبیابی ، آب یابی ، آبهای زیرزمینی ، هیدروژئوفیزیک ، معدن ، معادن ، نفت ، اکتشافات نفت، اکتشاف معدن، ژئوترمال، آبگرم، زمین گرمایی ، اکتشاف معدن آهن ، اکتشاف معدن سرب ، اکتشاف معدن روی ، اکتشاف معدن مس ، اکتشاف معدن منگنز ، تجهیزات ، دستگاه ، دستگاه ژئوفیزیک ، دستگاه ژئوالکتریک ، نرم افزار ژئوفیزیک ، ژئوفیزیک ، زلزله شناسی ، لرزه نگاری ، لرزه نگاری انکساری ، لرزه نگاری انعکاسی ، ژئوالکتریک ، قطبش القایی ، مقاومت ویژه الکتریکی ، مغناطیس سنجی ، الکترومغناطیس ، مگنتوتلوریک ، تلوریک ، مگنتومتر ، گرانی سنجی ، ژئورادار ، گراویمتری ، چاه پیمایی ، حفاری چاه ، شرکت حفاری ، چاه پیمایی ، چاه نگاری ، زمین شناسی، معدن ید، ید، معادن ید.

معرفی تجهیزات ژئوفیزیکی

water drop

water